สาเหตุฟันผุ รู้ก่อน ป้องกันได้
ฟันเป็นอวัยวะสำคัญที่ช่วยในการบดเคี้ยวอาหาร ทำให้ย่อยง่ายขึ้น และยังมีบทบาทในการออกเสียงและเสริมสร้างบุคลิกภาพ การดูแลสุขภาพฟันและเหงือกอย่างถูกต้องเป็นสิ่งจำเป็น
เหตุผลเพราะหากละเลย อาจนำไปสู่ปัญหาฟันผุ เหงือกอักเสบ หรือโรคร้ายแรงอื่น ๆ หลายคนสงสัยว่าจำเป็นต้องแปรงฟันทุกครั้งหลังอาหารหรือไม่ คำตอบคือ แม้การแปรงฟันหลังอาหารทันทีอาจช่วยลดคราบพลัค
แต่หากรับประทานอาหารที่เป็นกรด ควรรอประมาณ 30 นาทีเพื่อลดผลกระทบต่อเคลือบฟัน นอกจากนี้ การเลือกยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ช่วยป้องกันฟันผุได้เป็นอย่างดี การใช้ไหมขัดฟันและน้ำยาบ้วนปากเสริมการดูแลก็สำคัญไม่แพ้กัน เพื่อให้ฟันแข็งแรงและเหงือกสุขภาพดี ควรเข้าพบทันตแพทย์อย่างสม่ำเสมอ
ฟันคืออะไร และมีความสำคัญอย่างไร?
ฟันเป็นอวัยวะที่ประกอบด้วยเนื้อเยื่อแข็ง มีหน้าที่หลักในการบดเคี้ยวอาหาร ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น รวมถึงมีผลต่อการพูดและบุคลิกภาพ ฟันที่แข็งแรงช่วยเสริมสร้างความมั่นใจและลดปัญหาสุขภาพช่องปาก
ฟันผุเกิดจากอะไร?
ฟันผุเกิดจาก การสะสมของแบคทีเรียและกรด ที่ทำลายเคลือบฟันอย่างต่อเนื่อง จนเกิดรูหรือโพรงในฟัน ซึ่งมีสาเหตุหลักดังนี้
- การสะสมของคราบพลัค (Plaque)
คราบพลัคเป็นฟิล์มบาง ๆ ของแบคทีเรียที่เกาะบนผิวฟัน ถ้าทำความสะอาดไม่ดี คราบนี้จะสะสมและเปลี่ยนแป้งหรือน้ำตาลจากอาหารเป็นกรด ซึ่งเป็นตัวการสำคัญในการทำลายฟัน - การบริโภคอาหารที่มีน้ำตาลและแป้งสูง
อาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง เช่น ขนมหวาน น้ำอัดลม หรืออาหารที่มีแป้งมาก จะถูกแบคทีเรียในช่องปากเปลี่ยนเป็นกรด กรดนี้จะทำลายแร่ธาตุในเคลือบฟัน ทำให้ฟันอ่อนแอและผุได้ง่าย - การแปรงฟันไม่สะอาดหรือไม่ถูกวิธี
หากแปรงฟันไม่สะอาด คราบพลัคและเศษอาหารจะตกค้างอยู่ตามซอกฟัน ซึ่งเป็นจุดสะสมของแบคทีเรียและเป็นจุดเริ่มต้นของฟันผุ - น้ำลายน้อย (ปากแห้ง)
น้ำลายช่วยชะล้างเศษอาหารและแบคทีเรีย อีกทั้งยังมีแร่ธาตุที่ช่วยคืนแร่ธาตุให้ฟัน (Remineralization) หากน้ำลายน้อย เช่น จากการดื่มแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่ หรือใช้ยาบางชนิด จะเพิ่มโอกาสเกิดฟันผุ - การละเลยการเข้าพบทันตแพทย์
หากไม่ตรวจฟันเป็นประจำ ฟันผุในระยะแรกอาจไม่ถูกตรวจพบและปล่อยให้ลุกลามจนกลายเป็นปัญหาใหญ่ที่รักษายากขึ้น
การป้องกันฟันผุที่ดีที่สุด คือการดูแลสุขภาพช่องปากให้ดี ลดการบริโภคน้ำตาล แปรงฟันอย่างถูกต้อง และเข้าพบทันตแพทย์เป็นประจำ
5 วิธีป้องกันฟันผุ
- แปรงฟันให้ถูกวิธี
ควรแปรงฟันวันละ 2 ครั้ง เช้าและก่อนนอน โดยใช้แปรงขนนุ่มและยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ - ใช้ไหมขัดฟัน
ช่วยกำจัดเศษอาหารและคราบแบคทีเรียระหว่างซอกฟัน - ลดอาหารหวานและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล
ลดการสะสมของแบคทีเรียที่ทำให้เกิดฟันผุ - ดื่มน้ำให้เพียงพอ
ช่วยลดการสะสมของกรดในช่องปาก - เข้าพบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน
เพื่อตรวจสุขภาพฟันและขูดหินปูน
อุปกรณ์ทำความสะอาดฟัน
ลำดับ | อุปกรณ์ | ประเภท | รายละเอียด |
---|---|---|---|
1 | แปรงสีฟัน | ธรรมดา, ไฟฟ้า | ขจัดคราบพลัคและเศษอาหาร มีหลายขนาดและความนุ่ม |
2 | ยาสีฟัน | ฟันผุ, ฟันขาว, เหงือกอักเสบ | มีฟลูออไรด์ช่วยป้องกันฟันผุและลดคราบหินปูน |
3 | ไหมขัดฟัน | เส้นปกติ, เคลือบแว็กซ์, แบบก้าน | ทำความสะอาดซอกฟันที่แปรงเข้าไม่ถึง |
4 | น้ำยาบ้วนปาก | ฆ่าเชื้อ, ป้องกันฟันผุ, ลดกลิ่นปาก | ช่วยลดแบคทีเรียและเสริมการทำงานของแปรงสีฟัน |
5 | ที่ทำความสะอาดลิ้น | แปรง, ที่ขูดลิ้น | ขจัดแบคทีเรียและคราบพลัคบนลิ้น ลดกลิ่นปาก |
6 | แปรงซอกฟัน | ทรงกรวย, ทรงกระบอก | เหมาะสำหรับคนที่มีฟันห่างหรือจัดฟัน |
7 | ไม้จิ้มฟัน | ไม้, พลาสติก, พร้อมไหมขัดฟัน | ใช้กำจัดเศษอาหารระหว่างฟัน ควรใช้อย่างระมัดระวัง |
8 | ฟลอสเซอร์ไฟฟ้า | เครื่องฉีดน้ำ | ใช้แรงดันน้ำทำความสะอาดฟัน เหมาะกับคนจัดฟัน |
9 | สเปรย์ระงับกลิ่นปาก | เจล, สเปรย์ | ลดกลิ่นปากชั่วคราวและให้ความสดชื่น |
10 | ผงขัดฟัน | สมุนไพร, ฟลูออไรด์ | ช่วยขจัดคราบฟันและเสริมการทำงานของแปรงสีฟัน |
การเลือกยาสีฟันที่เหมาะสม
ควรเลือกยาสีฟันที่มี ฟลูออไรด์ เป็นส่วนประกอบหลัก เพราะช่วยเสริมสร้างเคลือบฟันและป้องกันฟันผุ หากมีปัญหาเหงือกอักเสบ ควรเลือกยาสีฟันที่ช่วยลดการสะสมของแบคทีเรีย
การดูแลสุขภาพช่องปากไม่ใช่เรื่องยาก หากปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้ฟันและเหงือกแข็งแรง ปราศจากปัญหาฟันผุและโรคเหงือก
0 ความคิดเห็น