เบตาแคโรทีน (Beta-Carotene) เป็นสารในกลุ่มแคโรทีนอยด์ (Carotenoids) ที่มีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระสูงและเป็นสารตั้งต้นของวิตามินเอ (Provitamin A) 

เมื่อร่างกายได้รับเบตาแคโรทีน จะสามารถเปลี่ยนเป็นวิตามินเอได้ตามความต้องการ ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อสุขภาพดวงตา ระบบภูมิคุ้มกัน และสุขภาพผิว นอกจากนี้ เบตาแคโรทีนยังช่วยป้องกันโรคเรื้อรัง เช่น โรคหัวใจ มะเร็ง และช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์จากปฏิกิริยาออกซิเดชัน  

แหล่งอาหารที่ให้เบตาแคโรทีนสูง ได้แก่ ผักและผลไม้ที่มีสีส้ม เหลือง และเขียวเข้ม เช่น แครอท ฟักทอง มะม่วง และผักโขม การรับประทานอาหารที่มีเบตาแคโรทีนเพียงพอ ช่วยส่งเสริมสุขภาพโดยรวมและลดความเสี่ยงของโรคหลายชนิด บทความนี้จะอธิบายรายละเอียดเกี่ยวกับคุณสมบัติ ประโยชน์ และแหล่งอาหารที่อุดมด้วยเบตาแคโรทีนเพื่อให้คุณสามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสม  

เบตาแคโรทีนเป็นสารประกอบในกลุ่มแคโรทีนอยด์ ซึ่งเป็นเม็ดสีธรรมชาติที่พบในพืช ผัก และผลไม้ โดยมีหน้าที่หลักในการให้สีสัน เช่น สีส้มในแครอท สีเหลืองในฟักทอง และสีเขียวเข้มในผักใบเขียว เบตาแคโรทีนเป็น Provitamin A หรือสารตั้งต้นของวิตามินเอ เมื่อร่างกายได้รับจะเปลี่ยนเป็น เรตินอล (Retinol) ซึ่งเป็นรูปแบบของวิตามินเอที่สามารถนำไปใช้ในกระบวนการทำงานต่าง ๆ ได้  

เบตาแคโรทีนไม่ใช่สารอาหารจำเป็น แต่เป็นสารที่ให้ประโยชน์อย่างมากต่อร่างกาย โดยเฉพาะในด้านสุขภาพดวงตา ผิวพรรณ และระบบภูมิคุ้มกัน  

การบริโภคอาหารที่มีเบตาแคโรทีนสูงส่งผลดีต่อร่างกายในหลายด้าน ได้แก่  

 ส่งเสริมสุขภาพดวงตา  

 เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน  

 ช่วยบำรุงผิวพรรณ  

 ลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรัง  

ผักและผลไม้ที่มีสีส้ม เหลือง และเขียวเข้มเป็นแหล่งที่อุดมไปด้วยเบตาแคโรทีน ตัวอย่างเช่น แครอท มะม่วง ฟักทอง เป็นต้น

ตามคำแนะนำของ องค์การอนามัยโลก (WHO) ผู้ใหญ่ควรได้รับเบตาแคโรทีนประมาณ 4,800 – 6,000 ไมโครกรัมต่อวัน ซึ่งสามารถได้รับจากอาหารตามธรรมชาติ โดยไม่มีความจำเป็นต้องเสริมจากผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร  

สามารถเพิ่มการบริโภคเบตาแคโรทีนได้ง่าย ๆ ผ่านการเลือกกินอาหาร เช่น  

แม้ว่าเบตาแคโรทีนจากอาหารธรรมชาติจะปลอดภัย แต่การรับประทาน ในรูปแบบอาหารเสริม ในปริมาณสูงอาจมีผลข้างเคียง เช่น  

ดังนั้น ควรได้รับเบตาแคโรทีนจากแหล่งอาหารธรรมชาติเป็นหลัก  

บทสรุป  เบตาแคโรทีนเป็นสารอาหารที่มีประโยชน์สูงต่อสุขภาพ โดยเฉพาะต่อดวงตา ผิวพรรณ และระบบภูมิคุ้มกัน ผักและผลไม้ที่มีสีส้ม เหลือง และเขียวเข้มเป็นแหล่งสำคัญของเบตาแคโรทีน การบริโภคที่สมดุลและเพียงพอจะช่วยส่งเสริมสุขภาพโดยรวมและลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรังอย่างมีประสิทธิภาพ