ฟันคุดคืออะไร
ฟันคุดเป็นปัญหาทางทันตกรรมที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะในวัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่ตอนต้น ฟันคุดคือฟันกรามที่ไม่สามารถขึ้นมาได้ตามปกติ เนื่องจากมีเนื้อเยื่อหรือฟันซี่อื่นกีดขวาง ทำให้ฟันฝังตัวอยู่ใต้เหงือกหรือโผล่ขึ้นมาเพียงบางส่วน
แม้ว่าฟันคุดบางซี่จะไม่ก่อให้เกิดอาการผิดปกติ แต่ในหลายกรณีกลับส่งผลต่อสุขภาพช่องปาก เช่น การอักเสบ ปวด บวม หรือแม้กระทั่งติดเชื้อ หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ตรวจสอบ อาจนำไปสู่ปัญหาที่รุนแรงขึ้น เช่น ฟันผุ โรคเหงือก หรือกระทบต่อฟันข้างเคียง
ดังนั้น การเข้ารับการตรวจฟันกับทันตแพทย์เป็นสิ่งสำคัญในการประเมินความจำเป็นในการถอนฟันคุด
ฟันคุดคืออะไร?
ฟันคุด (Impacted Tooth) คือฟันที่ไม่สามารถขึ้นมาได้อย่างเต็มที่ตามแนวเหงือก ส่วนใหญ่มักเกิดกับฟันกรามซี่สุดท้าย (ฟันกรามแท้ซี่ที่สาม) ซึ่งอยู่บริเวณด้านในสุดของช่องปาก โดยปกติฟันชุดนี้จะขึ้นมาช่วงอายุประมาณ 17-25 ปี แต่บางครั้งอาจไม่มีพื้นที่เพียงพอให้ฟันขึ้นมาได้ตามปกติ ทำให้เกิดฟันคุดขึ้น
ประเภทของฟันคุด
ฟันคุดสามารถแบ่งออกเป็น 4 ประเภทหลักตามลักษณะการขึ้นของฟัน ได้แก่
- ฟันคุดที่ฝังอยู่ในกระดูกทั้งหมด – ฟันไม่โผล่พ้นเหงือกและถูกปกคลุมด้วยกระดูก
- ฟันคุดที่โผล่บางส่วน – ฟันขึ้นมาเพียงบางส่วน แต่ยังมีเหงือกคลุมบางส่วน ทำให้ทำความสะอาดยาก
- ฟันคุดเอียงไปด้านหน้า – ฟันเอียงไปทางฟันกรามซี่ข้างหน้า ทำให้เกิดแรงดันและเสี่ยงต่อการทำลายฟันข้างเคียง
- ฟันคุดเอียงไปด้านหลังหรือแนวขวาง – ฟันขึ้นผิดแนว ทำให้ไม่สามารถขึ้นมาในตำแหน่งที่ถูกต้อง
อาการของฟันคุด
บางคนอาจไม่มีอาการผิดปกติจากฟันคุด แต่หากฟันคุดเริ่มส่งผลกระทบต่อสุขภาพช่องปาก อาการที่อาจพบได้ ได้แก่
- ปวดหรือรู้สึกตึงในบริเวณกรามด้านใน
- เหงือกบวม อักเสบ หรือมีเลือดออกง่าย
- มีกลิ่นปากหรือรสชาติไม่ดีในปาก
- มีอาการปวดร้าวไปที่ขากรรไกร หรือศีรษะ
- การเคี้ยวอาหารลำบากขึ้น
- ฟันข้างเคียงเริ่มมีปัญหาฟันผุหรือเหงือกร่น
อันตรายจากฟันคุด
หากปล่อยฟันคุดไว้โดยไม่เข้ารับการตรวจและรักษา อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนดังต่อไปนี้
- ฟันผุและโรคเหงือก – ฟันคุดที่ขึ้นบางส่วนทำให้เกิดซอกลึกที่ทำความสะอาดยาก ส่งผลให้เกิดฟันผุและการอักเสบของเหงือก
- ฝีและการติดเชื้อ – ฟันคุดที่อักเสบสามารถพัฒนาเป็นหนองหรือติดเชื้อรุนแรงจนลุกลามไปยังขากรรไกรและเนื้อเยื่อรอบข้าง
- แรงกดดันต่อฟันข้างเคียง – ฟันคุดที่ดันฟันข้างๆ อาจทำให้เกิดฟันล้ม ซ้อนเก หรือแม้แต่ทำให้ฟันข้างเคียงผุได้ง่ายขึ้น
- ซีสต์หรือเนื้องอก – ฟันคุดบางกรณีอาจกระตุ้นให้เกิดซีสต์ในขากรรไกร ซึ่งหากปล่อยทิ้งไว้อาจทำให้เกิดความเสียหายต่อกระดูกขากรรไกร
- ปวดเรื้อรัง – การกดทับของฟันคุดอาจส่งผลให้เกิดอาการปวดบริเวณขากรรไกรหรือศีรษะได้
จำเป็นต้องถอนฟันคุดหรือไม่?
การตัดสินใจถอนฟันคุดขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย โดยทันตแพทย์จะพิจารณาจากอาการและความเสี่ยงของแต่ละบุคคล ดังนี้
- หากฟันคุดไม่มีอาการ ไม่ดันฟันข้างเคียง และสามารถทำความสะอาดได้ดี อาจไม่จำเป็นต้องถอนออก
- หากฟันคุดก่อให้เกิดอาการปวด อักเสบ หรือติดเชื้อ ควรพิจารณาถอนออก
- หากฟันคุดดันฟันข้างเคียง ทำให้ฟันซ้อนเก หรือเกิดฟันผุ ควรเข้ารับการรักษา
- หากทันตแพทย์วินิจฉัยว่าฟันคุดอาจทำให้เกิดซีสต์หรือปัญหาร้ายแรงในอนาคต ควรพิจารณาถอนออก
การตรวจและดูแลฟันคุด
- ควรพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพฟันเป็นประจำทุก 6 เดือน
- หากรู้สึกเจ็บหรือผิดปกติบริเวณฟันกราม ควรรีบเข้ารับการตรวจ
- การเอ็กซเรย์ฟันช่วยให้ทันตแพทย์ประเมินตำแหน่งของฟันคุดและความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
- หากจำเป็นต้องถอนฟันคุด ควรทำโดยทันตแพทย์เฉพาะทางเพื่อความปลอดภัย
บทสรุป ฟันคุดเป็นภาวะที่พบได้บ่อย และอาจเป็นอันตรายหากไม่ได้รับการตรวจสอบหรือดูแลอย่างเหมาะสม แม้ว่าบางกรณีอาจไม่จำเป็นต้องถอน แต่หากมีอาการผิดปกติ เช่น ปวด อักเสบ หรือติดเชื้อ ควรเข้าพบทันตแพทย์เพื่อตรวจประเมินความจำเป็นในการรักษาหรือถอนฟันคุดออก
การดูแลสุขภาพช่องปากและตรวจฟันเป็นประจำจะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นจากฟันคุดได้
0 ความคิดเห็น