Heat Stroke โรคที่มักมากับหน้าร้อน
โรคลมแดด (Heat Stroke) เป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ที่เกิดจากร่างกายมีอุณหภูมิสูงเกินไป จนระบบควบคุมอุณหภูมิในร่างกายล้มเหลว
ส่งผลให้เกิดภาวะร้อนจัด อวัยวะภายในได้รับความเสียหาย และหากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาจเป็นอันตรายถึงชีวิต โดยเฉพาะในสภาพอากาศร้อนจัดหรือการออกกำลังกายหนัก ๆ ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูง โรคนี้พบบ่อยในกลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้สูงอายุ เด็กเล็ก ผู้ที่มีโรคประจำตัว และผู้ที่ต้องทำงานกลางแจ้งเป็นเวลานาน
การป้องกันเป็นสิ่งสำคัญ เพราะเมื่อเกิดภาวะนี้ขึ้นแล้ว การรักษามีข้อจำกัดและอาจสายเกินไป ดังนั้น การระมัดระวังไม่ให้ร่างกายได้รับความร้อนมากเกินไป ดื่มน้ำให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่เสี่ยงต่อภาวะนี้ จะช่วยลดโอกาสเกิดโรคลมแดดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
โรคลมแดด (Heat Stroke) คืออะไร
Heat Stroke หรือ โรคลมแดด เป็นภาวะที่ร่างกายมีอุณหภูมิสูงเกิน 40 องศาเซลเซียส (104 องศาฟาเรนไฮต์) เนื่องจากร่างกายไม่สามารถระบายความร้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่ออุณหภูมิร่างกายสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว จะส่งผลให้สมอง หัวใจ ไต และกล้ามเนื้อได้รับความเสียหาย หากไม่ได้รับการรักษาโดยเร็ว อาจทำให้เกิดอาการโคม่า หรือเสียชีวิตได้
Heat Stroke แบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่
- Exertional Heat Stroke (EHS)
เกิดจากการออกกำลังกายหรือทำกิจกรรมที่ใช้แรงมากในสภาพแวดล้อมที่ร้อน เช่น การวิ่งมาราธอน การฝึกซ้อมกีฬากลางแดด - Classic (Non-Exertional) Heat Stroke (NEHS)
เกิดจากการอยู่ในสภาพอากาศร้อนจัดเป็นเวลานานโดยไม่ต้องออกแรงมาก พบมากในกลุ่มผู้สูงอายุ เด็กเล็ก หรือผู้ที่มีโรคประจำตัว
สาเหตุของ Heat Stroke
Heat Stroke เกิดจากปัจจัยหลายประการที่ทำให้ร่างกายไม่สามารถควบคุมอุณหภูมิได้ ได้แก่
1. อุณหภูมิสูงและความชื้นสูง
- การอยู่กลางแดดจ้า หรือในสภาพอากาศร้อนและชื้นเป็นเวลานาน ทำให้ร่างกายระบายความร้อนได้ยากขึ้น
- อากาศร้อนจัดทำให้เหงื่อระเหยช้าลง ส่งผลให้ร่างกายไม่สามารถลดอุณหภูมิได้ตามปกติ
2. การขาดน้ำ
- ดื่มน้ำไม่เพียงพอทำให้ร่างกายไม่มีเหงื่อเพียงพอที่จะช่วยระบายความร้อน
- เกลือแร่ในร่างกายลดลง ส่งผลให้ระบบควบคุมอุณหภูมิทำงานผิดปกติ
3. การออกกำลังกายหนักเกินไป
- การออกกำลังกายกลางแจ้งเป็นเวลานานทำให้อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว
- นักกีฬาหรือผู้ที่ทำงานกลางแจ้งเสี่ยงต่อการเกิด Heat Stroke หากไม่มีการพักหรือดื่มน้ำอย่างเพียงพอ
4. ใส่เสื้อผ้าที่ไม่ระบายความร้อน
- เสื้อผ้าหนาและรัดรูปทำให้เหงื่อระเหยได้ยาก ทำให้ร่างกายระบายความร้อนได้ไม่ดี
5. โรคประจำตัวและการใช้ยา
- โรคหัวใจ โรคอ้วน เบาหวาน และความดันโลหิตสูง ทำให้ร่างกายควบคุมอุณหภูมิได้ยากขึ้น
- ยาบางชนิด เช่น ยาขับปัสสาวะ ยาลดความดันโลหิต และยาระงับประสาท อาจทำให้ร่างกายเสี่ยงต่อ Heat Stroke ได้มากขึ้น
อาการของ Heat Stroke
อาการของ Heat Stroke มักเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและรุนแรง โดยสัญญาณเตือนสำคัญ ได้แก่
- อุณหภูมิร่างกายสูงกว่า 40°C
- ไม่มีเหงื่อออก แม้จะร้อนจัด
- ผิวแห้งแดงและร้อน
- มึนงง สับสน พูดไม่รู้เรื่อง
- อ่อนแรงหรือหมดสติ
- ปวดศีรษะอย่างรุนแรง
- อัตราการเต้นของหัวใจเร็วผิดปกติ
- คลื่นไส้ อาเจียน
หากพบอาการเหล่านี้ ต้องรีบปฐมพยาบาลและนำตัวส่งโรงพยาบาลทันที
การป้องกัน Heat Stroke
Heat Stroke สามารถป้องกันได้ด้วยวิธีการต่อไปนี้
1. หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแดดเป็นเวลานาน
- หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหรือทำงานหนักกลางแดด โดยเฉพาะช่วง 10.00 - 16.00 น.
- หากต้องอยู่กลางแจ้ง ควรหาที่ร่มพักเป็นระยะ
2. ดื่มน้ำให้เพียงพอ
- ควรดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 2-3 ลิตร และเพิ่มขึ้นเมื่ออยู่ในที่ร้อน
- หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และคาเฟอีน เพราะทำให้ร่างกายขาดน้ำ
3. ใส่เสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี
- เลือกเสื้อผ้าที่บาง เบา และระบายอากาศได้ดี เช่น ผ้าฝ้าย
- สวมหมวกปีกกว้างและแว่นกันแดดเมื่อต้องออกกลางแจ้ง
4. ปรับร่างกายให้คุ้นเคยกับอากาศร้อน
- หากต้องทำงานกลางแดด ให้เริ่มจากการอยู่ในสภาพอากาศร้อนทีละน้อยจนร่างกายปรับตัวได้
5. สังเกตอาการผิดปกติของร่างกาย
- หากรู้สึกร้อนผิดปกติ วิงเวียน หรืออ่อนเพลีย ควรหยุดพัก ดื่มน้ำ และหาที่ร่มทันที
การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อเกิด Heat Stroke
หากพบผู้มีอาการ Heat Stroke ควรปฏิบัติดังนี้
- นำผู้ป่วยไปยังที่ร่มและเย็น
- ลดอุณหภูมิร่างกายทันที โดยใช้ผ้าชุบน้ำเย็นประคบ หรือพ่นน้ำเย็นใส่ร่างกาย
- ให้ดื่มน้ำเย็น (หากผู้ป่วยยังรู้สึกตัว)
- ใช้พัดลมเป่าหรือเปิดแอร์ช่วยลดความร้อน
- รีบนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด
บทสรุป Heat Stroke เป็นภาวะอันตรายที่เกิดจากร่างกายมีอุณหภูมิสูงเกินไปจนควบคุมไม่ได้ สาเหตุหลักเกิดจากอากาศร้อน การขาดน้ำ และการออกกำลังกายหนักโดยไม่พัก อาการที่ต้องระวัง ได้แก่ ตัวร้อนจัด ไม่มีเหงื่อออก วิงเวียน สับสน และหมดสติ วิธีป้องกันคือ หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแดด ดื่มน้ำให้เพียงพอ และสังเกตอาการผิดปกติของร่างกาย หากเกิดภาวะนี้ต้องรีบปฐมพยาบาลและนำส่งแพทย์ทันที
#Stroke @HeatStroke
0 ความคิดเห็น