โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension) คืออะไร
อีกหนึ่งโรคที่ไม่ติดต่อ แต่อันตรายเช่นกัน โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension) เป็นภาวะที่ความดันโลหิตในหลอดเลือดแดงสูงเกินค่าปกติ ส่งผลให้หัวใจต้องทำงานหนักขึ้นในการสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกาย
หากไม่ได้รับการดูแล อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง ไตวาย และปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ได้ แม้ว่าจะเป็นโรคที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ในบางกรณี แต่สามารถควบคุมได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ ออกกำลังกายเป็นประจำ ควบคุมน้ำหนัก ลดความเครียด และรับประทานยาตามคำแนะนำของแพทย์
การป้องกันโรคนี้เป็นเรื่องสำคัญเพราะสามารถช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคแทรกซ้อนที่อันตรายได้ ดังนั้น การให้ความรู้เกี่ยวกับสาเหตุ แนวทางป้องกัน และวิธีการดูแลรักษาโรคความดันโลหิตสูงจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคน
โรคความดันโลหิตสูงคืออะไร
โรคความดันโลหิตสูง คือ ภาวะที่แรงดันเลือดในหลอดเลือดแดงสูงกว่าปกติ โดยทั่วไปค่าความดันโลหิตจะแบ่งออกเป็นสองค่า ได้แก่
- ค่าความดันโลหิตตัวบน (Systolic Pressure) ซึ่งเป็นความดันที่เกิดขึ้นเมื่อหัวใจบีบตัว
- ค่าความดันโลหิตตัวล่าง (Diastolic Pressure) ซึ่งเป็นความดันที่เกิดขึ้นเมื่อหัวใจคลายตัว
ค่าปกติของความดันโลหิตโดยทั่วไปคือ ต่ำกว่า 120/80 มม.ปรอท หากความดันโลหิตสูงกว่า 130/80 มม.ปรอท ถือว่ามีความเสี่ยง และหากสูงเกิน 140/90 มม.ปรอท จะถูกจัดอยู่ในกลุ่มผู้ป่วยความดันโลหิตสูง
สาเหตุของโรคความดันโลหิตสูง
โรคความดันโลหิตสูงสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย แบ่งออกเป็นสองประเภทหลัก ได้แก่
1. ความดันโลหิตสูงชนิดปฐมภูมิ (Primary Hypertension)
เป็นประเภทที่พบมากที่สุด และมักเกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่มักเกี่ยวข้องกับปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ เช่น
- กรรมพันธุ์ หากมีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคความดันโลหิตสูง จะมีโอกาสเสี่ยงมากขึ้น
- อายุที่เพิ่มขึ้น เมื่ออายุมากขึ้น หลอดเลือดจะเสื่อมสภาพ ทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น
- การรับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูง เช่น อาหารเค็มจัด หรืออาหารแปรรูป
- การขาดการออกกำลังกาย ทำให้ระบบไหลเวียนเลือดทำงานได้ไม่ดี
- ภาวะอ้วนหรือมีน้ำหนักเกิน ทำให้หัวใจต้องทำงานหนักขึ้น
2. ความดันโลหิตสูงชนิดทุติยภูมิ (Secondary Hypertension)
เกิดจากโรคหรือภาวะทางสุขภาพบางอย่าง เช่น
- โรคไตเรื้อรัง
- โรคเบาหวาน
- ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
- ความผิดปกติของต่อมหมวกไต
- ผลข้างเคียงจากยา เช่น ยาคุมกำเนิด ยาแก้ปวดบางชนิด หรือยาแก้หวัด
อาการของโรคความดันโลหิตสูง
โรคนี้มักไม่มีอาการในระยะแรก จึงถูกเรียกว่า “เพชฌฆาตเงียบ” แต่หากมีอาการที่รุนแรง อาจสังเกตได้จากอาการดังต่อไปนี้
- ปวดศีรษะอย่างรุนแรง
- เวียนศีรษะ หรือรู้สึกหน้ามืด
- ใจสั่น หายใจติดขัด
- เลือดกำเดาไหลโดยไม่มีสาเหตุ
- เหนื่อยง่าย
หากมีอาการเหล่านี้ ควรรีบพบแพทย์เพื่อทำการตรวจวัดความดันโลหิตและรับคำแนะนำในการรักษา
แนวทางป้องกันโรคความดันโลหิตสูง
1. ปรับพฤติกรรมการกิน
- ลดการบริโภคเกลือและอาหารที่มีโซเดียมสูง เช่น อาหารแปรรูป อาหารกระป๋อง และขนมขบเคี้ยว
- รับประทานอาหารที่มีโพแทสเซียมสูง เช่น กล้วย ผักใบเขียว อะโวคาโด
- เลือกอาหารที่มีไขมันดี เช่น ปลา ถั่ว และน้ำมันมะกอก
- หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และลดปริมาณการบริโภคน้ำตาล
2. ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- ควรออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน อย่างน้อย 5 วันต่อสัปดาห์
- เลือกการออกกำลังกายแบบแอโรบิก เช่น เดินเร็ว ว่ายน้ำ หรือปั่นจักรยาน
- หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหนักเกินไป เพราะอาจทำให้ความดันพุ่งสูงได้
3. ควบคุมน้ำหนัก
- การมีน้ำหนักเกินหรือเป็นโรคอ้วน เพิ่มความเสี่ยงต่อความดันโลหิตสูง
- ลดน้ำหนักโดยการควบคุมอาหารและออกกำลังกาย
- คำนวณค่าดัชนีมวลกาย (BMI) เพื่อดูว่าน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์ปกติหรือไม่
4. จัดการความเครียด
- ใช้เทคนิคการผ่อนคลาย เช่น การทำสมาธิ โยคะ หรือการหายใจลึก ๆ
- หลีกเลี่ยงความเครียดที่ไม่จำเป็น และพยายามมองโลกในแง่บวก
5. หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์
- สารนิโคตินในบุหรี่ทำให้หลอดเลือดตีบและเพิ่มความดันโลหิต
- แอลกอฮอล์มีผลต่อหัวใจและความดันโลหิต หากดื่ม ควรดื่มในปริมาณที่เหมาะสม
แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูง
1. การใช้ยา
- แพทย์อาจสั่งจ่ายยาลดความดัน เช่น ยาขับปัสสาวะ ยาขยายหลอดเลือด หรือยาลดอัตราการเต้นของหัวใจ
- ควรรับประทานยาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด และไม่หยุดยาเอง
2. การตรวจสุขภาพเป็นประจำ
- ตรวจวัดความดันโลหิตอย่างน้อยปีละ 1-2 ครั้ง หรือบ่อยขึ้นหากอยู่ในกลุ่มเสี่ยง
- หากพบว่าค่าความดันสูง ควรปรึกษาแพทย์ทันที
3. การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต
- ปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตเพื่อให้ความดันโลหิตอยู่ในระดับที่ปลอดภัย
- ควบคุมอาหาร ออกกำลังกาย และลดความเครียดอย่างสม่ำเสมอ
บทสรุป โรคความดันโลหิตสูงเป็นภัยเงียบที่อาจนำไปสู่โรคร้ายแรงได้ แต่สามารถป้องกันและควบคุมได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตอย่างเหมาะสม การรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ควบคุมน้ำหนัก และลดความเครียดล้วนเป็นปัจจัยสำคัญในการลดความเสี่ยง หากปฏิบัติตามแนวทางที่กล่าวมา จะช่วยให้สุขภาพดีขึ้นและลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคนี้ได้
 เป็นภาวะที่ความดันโลหิตในหลอดเลือดแดงสูงเกินค่าปกติ ส่งผลให้หัวใ...){kind=link}
0 ความคิดเห็น